Mei 2019
The eagle has landed! In dit geval op het vliegveld van Banjul Gambia op vrijdagavond om 21.00 uur en circa 1,5 later dan gepland. We zouden om 15.15 uur vertrekken en om 14.55 uur werd de melding 'boarding completed' gegeven. Normaal gesproken komt het vliegtuig daarna snel in beweging om naar de startbaan te taxiën. Het vliegtuig bleef echter lang stil staan. Toen was de captain speaking: er waren nieuwe berekeningen gedaan i.v.m. de brandstof en een extra tussenstop op Faro was niet nodig, met wat extra kerosine. Door de extra tankbeurt moest ons vliegtuig achteraan sluiten in de tank-rij en dat duurde een poosje. De tank vol en op naar de startbaan. Om 16.30 uur hingen we in de lucht op weg naar de Smiling Coast of Africa. Vliegtijd 6 uur en 13 minuten, aankomst rond 20.45 uur lokale tijd. De vlucht verliep vlot en soepel. Normaal gesproken slaap ik de eerste 1 á 2 uur wanneer ik in het vliegtuig zit, dat was nu ook het geval maar we stonden toen nog aan de grond i.v.m. de tankperikelen. Dacht eerst dat slapen niet meer zou lukken maar dat viel mee. Ik had ook een boek meegenomen, Zomervacht van Jaap Robben, daar heb ik een paar uur in gelezen. Even gepraat met mijn beide buurvrouwen. Zij waren op weg naar een korte zonvakantie op Kaap Verdië, de volgende stop van dit vliegtuig. En al vrij snel daarna was de captain weer speaking: over 5 minuten zetten we de landing in naar het vliegveld van Banjul, cabin crew prepare for landing'.
Een half uur later zette ik voet op Gambiaanse grond. Het was een aangename 23 graden met een beetje wind. Eerst door de paspoortcontrole, het koffer pakken (dit keer hopelijk compleet met alle 4 wielen, de vorige keer in maart ontbraken 2 van de 4 wielen) en dan snel naar mijn compound in Kololi. De paspoortcontrole verliep dit keer niet zo soepel en snel. De groep die het land binnen kwam was niet eens zo groot en er waren genoeg checkpoints open, 4 stuks met ieder 2 paspoortcontroleurs. Ik stond achteraan in de rij en het viel me op dat het wel erg lang duurde voordat mensen verder mochten lopen. Toen ik eindelijk aan de beurt was bleek waarom. Voorheen was een inreisformulier voldoende. Deze vulde je in het vliegtuig al in en gaf je af samen met je paspoort bij de check. Formuliertje werd getekend door de controleur, stempel in paspoort en klaar. Dit gebeurde nu ook maar daarnaast werd het paspoort gescand, de vingerafdrukken gescand en een foto van het gezicht gemaakt. Dit werd allemaal vastgelegd in een systeem waar de CIA erg trots op zou zijn. Waarom dit nu op deze wijze gebeurde was niemand duidelijk. Toen ik bij de bagageband aankwam stond mijn koffer al geduldig te wachten. Door het lange wachten bij de paspoortcontrole hoefde ik hier dus niet meer te wachten, elk nadeel heb z'n voordeel! Yaya, mijn Gambian brother, stond al gereed met zijn Pajero om mij naar mijn compound te brengen. Nog even een andere passagier droppen bij het Senegambia Beach Hotel, wat boodschappen doen en daarna op weg naar my appartment.
Ik wist niet precies waar my appartment was, mijn vaste stek bij de familie Senghore in Kololi was al volgeboekt. Ik had dit keer behoorlijk last-minute geboekt. Dus via Air-BnB gezocht en een plek gevonden, een eindje verderop in Kololi-Johanes. Iets verder lopen naar de restaurants op de Senegamba Strip maar nog steeds goed te doen. Ik had via Air-BnB een telefoonnummer gekregen van Abbey, de beheerder. Yaya belde hem op vanuit de Pajero. We stonden bij de juiste kruising te wachten op de New Kololi Road. Abbey zou naar ons toe komen lopen en meerijden naar de compound. Nog geen twee minuten later klopte Abbey op het raam van de Pajero en stapte in. De compound lag op een steenworp afstand van de New Kololi Road en inderdaad op loopafstand van de Senegambia Strip, helemaal perfect! Het appartement ligt op de 1e verdieping, de trap er naar toe was even wennen, de afstand tussen de treden is wat groter dan in Nederland, but No Problem dit went snel. Het is een mooi en ruim appartement met groot balkon. Twee-persoonsbed, grote kledingkast, koelkast, kastje met televisie (met schotelaansluiting, alleen weet ik nog niet precies hoe deze werkt. Heb zaterdagavond geprobeerd om de televisie aan te zetten i.v.m. de Champions League finale maar dat lukt niet. No Problem, als ik in Nederland was geweest had ik hoogst waarschijnlijk ook niet gekeken). Ruime badkamer met aparte douche en bad, toilet én warm water. Er is beneden een keuken en woonkamer voor gezamenlijk gebruik. De keuken is voorzien van een groot gasfornuis, waterkoker, koffiezetapparaat en diepvries. Ook servies, glazen en bestek zijn ruim voorhanden. Nog even wat gedronken, een frisse douche en dan naar bed want het was een lange dag. Het appartement is erg schoon en zonder extra medebewoners (in maart hadden we een appartement voor 4 personen geboekt in Senghore Kunda maar de eerste nachten bleken er meerdere wezens gebruik te maken van 'ons' appartement (kakkerlakken)).
Lekker slapen nu, althans dat was het plan. Toen ik die avond rond 22.30 uur aankwam bij het appartement was de imam van de naburige moskee volop bezig met het avondgebed. Dit gaat via de luidsprekers van de moskee. De moskee stond niet echt dichtbij het appartement maar ik had het gevoel dat het avondgebed plaatsvond onder mijn balkon. Het zal zolang niet duren dat avondgebed dacht ik. Verkeerd gedacht want het was de laatste vrijdag van de Ramadan en dan wordt er gebeden tot 05.00 uur de volgende morgen en dat was ook inderdaad zo. Op dat moment wist ik dat niet maar de volgende morgen hoorde ik de verklaring voor het langdurige nachtelijke gebed. Op dit moment (zaterdagavond 23.30 uur) is het rustig onder mijn balkon en in de naburige moskee.
Ondanks de korte nacht toch redelijk op tijd wakker. Het is hier twee uur vroeger dan in Nederland dus zal ik nog wel een beetje in mijn Nederlandse ritme zitten. Eerst maar eens even mijn koffer uitpakken en het huis verkennen. Daarna op pad om te zien waar het huis nu precies ligt. Ik kwam vrijdagavond in het donker aan. Ik herkende wel veel van de omgeving maar niet genoeg om mij helemaal te kunnen oriënteren. Ik liep de poort uit en zag een paar honderd meter verder al de New Kololi Road. Daar aangekomen even rondgekeken naar opvallende punten zodat ik de kruising weer terug kon vinden. Op de hoek van de kruising stond een wit gebouw. Op dit gebouw stond met grote rode letters: Pick and Pay. Een bedrijf dat auto-onderdelen verkocht. Een mooi punt van herkenning. Nu op weg naar mijn oude stek om mijn safe (kleine kluis) op te halen. Het was niet zo ver van mijn huidige plek dus dan zal de afstand naar de Strip ook wel meevallen. Aangekomen bij mijn oude stek in Senghore Kunda bleek dat er niemand thuis was dus maar wat boodschappen gedaan en morgen haal ik de kluis wel op. Teruggelopen naar huis en het was inderdaad makkelijk te vinden dankzij de Pick and Pay. De rest van de dag al vast afspraken ingepland voor de komende 2 weken.
Op het programma staat de (voorbereiding van de) nieuwbouw in het Huis van Marabout in Busura. De onderkomens van de bewoners zijn in een slechte staat. Een deel is al ingestort en een ander deel leunt op de brokken van het ingestorte deel. We kunnen nog maar een beperkt aantal bewoners huisvesten én helpen. De overigen lopen rond in de omgeving. Dus de noodzaak voor de nieuwbouw is erg hoog. Vorig jaar november is de 1e aanzet gedaan samen met Stichting Bouwen. Stichting Bouwen is nu druk aan het tekenen en rekenen, de eerste concepten heb ik al bekeken en beoordeelt. Later deze week spreek ik de mensen van Stichting Bouwen en wanneer ik op 14 juni terug naar Nederland ga, heb ik een tekening en de berekening van de bouwkosten. Met deze informatie kan ik in Nederland rondgaan om (veel) geld op te halen voor de nieuwbouw . Daarnaast ga ik op zoek naar een andere hoofdverpleegkundige voor de medische post in Naneto Seyoni. De huidige verpleegkundige bleek toch niet de juiste kwalificaties te hebben. Een verpleegkundige met de juiste kwalificaties en certificaten is een vereiste van de Gambiaanse overheid voor het runnen van een medische post. Is deze verpleegkundige er niet dan wordt de medische post van overheidswege gesloten en duurt het lang voordat deze weer open mag, ook al is er een andere, wel geschikte, verpleegkundige aangenomen. Ik hoef deze zoektocht naar een geschikte verpleegkundige niet alleen te doen. Ik wordt hierbij ondersteund door Mr. Dembo Bojang van de grote kliniek in Darsilami. Deze kliniek ligt in de buurt van onze post. Mr. Bojang houdt toezicht op onze post wanneer wij in Nederland zijn.
Tijd om te gaan eten bij mijn vaste restaurant op de Senegamba Strip, Yasmina. Het is Low Season vanwege het aanstaande regenseizoen en dat is goed te merken. Er zijn weinig toeristen, de taxichauffeurs klagen over not too many customers en een aantal restaurants en clubs zijn gesloten (o.a. Tejo's, African Queen, WOW en Xclusive). Maar 'mijn' Yasmina is gewoon open! Even de wandeltijd bijhouden van mijn huis naar de Strip. Vanaf Senghore Kunda was het ca. 10 minuten lopen, vanaf mijn 'nieuwe' huis 20 minuten lopen dus dat viel wel mee. Het was rustig op het terras van Yasmina en mijn tafeltje nog vrij. Ik zat er nog niet zo heel lang toen Lamin, één van de obers, aankwam met de menukaart en met mijn single Bacardi Coke with Ice. Lekker gegeten en daarna naar huis. Ik heb niet gelopen maar een taxi genomen naar Kololi-Johanes. De avond voor vertrek ben ik met mijn linkervoet tegen de poot van de keukentafel aangelopen. Niet echt handig en mijn voet was ook wat dikker geworden. In het vliegtuig weinig last van gehad alleen had ik het gevoel dat mijn linkerschoen iets te klein was. Puur een gevoel want dat bleek mee te vallen. Het is wat gevoelig bij het lopen en ik had op zaterdag best veel gelopen. Lekker met de taxi naar huis en met de benen omhoog. Ik had zalf meegenomen en deze deed goed zijn werk. Mijn linkervoet lijkt (qua dikte) al weer helemaal op zijn rechterbuurman. Tijdens het schrijven van dit verhaal heb ik op de achtergrond Spotify aan staan. Vrijdagmorgen kort voor vertrek nog een aantal afspeellijsten gedownload zodat ik genoeg muziek heb voor komende 2 weken. Wanneer ik de muziek download dan kan ik het offline afluisteren en hoef ik niet online te gaan via de hotspot van mijn Gambiaanse mobiele telefoon. Het werkt prima, ik kan alleen de nummers niet shuffelen maar dat is geen probleem. Met op de achtergrond de klanken van Barry Manilow en zijn Copacabana sluit ik dit deel van mijn verhaal en wordt vervolgt . . . .
Op pad naar de health post in Naneto Seyoni. Vandaag heb ik daar een gesprek met een verpleegkundige. De huidige verpleegkundige is onvoldoende gekwalificeerd. Hierdoor lopen we het risico dat de health post (permanent) gesloten wordt door de overheid. Mr. Dembo Bojang van de grote health post in het naburige Darsilami had al een voorselectie gehouden. Van Lida van der Maat (Utrecht-groep, advisering en ondersteuning op gebied van medische verzorging/verpleging) had ik nog wat aanvullende eisen meegekregen dus goed voorbereid ging ik op weg naar Naneto Seyoni. Het is maandag (3 juni) en de laatste dag van de Ramandan. Morgen is het Koriteh en wordt het einde van de Ramadan gevierd. De dagen voor Koriteh is het altijd erg druk op de weg. Mensen gaan de voorbereidingen voor Koriteh treffen en kopen op de markt alles voor de uitgebreide lunch op Koriteh. Ook word iedereen (op)nieuw in de kleren gestoken dus de kleermakers draaien overuren. Ik kon pas om 14.00 uur in Naneto Seyoni terecht omdat de verpleger die kwam solliciteren, nog verlof had. Normaal gesproken is het een 45-60 minuten rijden vanaf mijn appartement naar het dorp. Maar omdat het dinsdag Koriteh is had ik rekening gehouden met enorme drukte op de weg. Op weg naar het dorp moet ik dwars door Brikama rijden en het zou daar wel eens druk kunnen zijn. Vorig jaar ben ik op de laatste dag vóór de Ramadan ook door Brikama gereden en toen was het erg druk. De mensen deden toen hun laatste inkopen voordat de Ramadan zou starten. Het kostte mij toen meer dan 1,5 uur om door Brikama heen te rijden (een stuk van nog geen kilometer).
Om 11.30 uur stond Ousman met zijn taxi bij mij voor de deur en mooi op tijd reden wij richting het dorp. Zodra we de highway richting het vliegveld opreden vanuit Senegambia begon de drukte al. Soms stapvoets rijden, soms weer wat sneller dan weer stilstaan. Er waren ook meer checkpoints dan anders, er werd meer aan het verkeer geregeld dan gecheckt en dat was maar goed ook. Nu verliep de verkeersstroom nog enigszins geordend. Vorig jaar op de dag voor de Ramadan was er in Brikama geen enkele sturing in de verkeerschaos. Met een uurtje bereikten we Brikama. Vanuit de verte was de drukte al te zien. Een mengelmoes van mensen, auto's, fietsen en ezelskarretjes. En iedereen probeerde zijn of haar weg te vinden op de drukke markt van Brikama. Dit keer was de politie het verkeer gelukkig wel aan het regelen. De chaos was een klein beetje gecontroleerd. Stap voor stap en beetje bij beetje rolden we met de taxi door de drukke marktstraat van Brikama. Goed opletten wat de verkeersregelaar aangeeft, dan nog goed uitkijken of iedereen ook netjes de aanwijzingen opvolgt. En ook letten op de vele voetgangers die voor, achter en naast de taxi lopen. Als laatste aandachtspunt zijn de motoren en ezelkarretjes die zich zonder pardon in het verkeersgewoel wroeten. Kortom dat kan niet altijd goed gaan. Na ongeveer een uur hadden wij ons door de kolkende verkeersmassa van Brikama heen geworsteld en kwamen aan bij het grote checkpoint achter Brikama waar de weg zich splitst naar Busura én Darsilami. Ousman werd nog aangehouden door de politie omdat zijn nummerplaat aan de voorkant ontbrak. In plaats daarvan had hij achter zijn voorruit een A-4 met daarop in dikgedrukte zwarte letter zijn kenteken staan. Het A-4 was keurig gelamineerd. De agent keek zeer gewichtig naar het gelamineerde A-4 en zei tegen Ousman dat dit eigenlijk niet mocht. Zonder al te veel problemen mochten we door. Ousman vertelde me dat het maken van kentekenplaten een groot probleem is op dit moment en dat wist de agent ook. Waarschijnlijk wilde hij alleen maar wat fish-money. Toen we verder reden hield ik de kentekenplaten van de andere auto's in de gaten en inderdaad heel veel auto's hadden een gelamineerd A-4tje voor of achter op de bumper zitten. Op de weg naar het dorp passeerden we nog diverse checkpoints, de meesten in the middle of niets. Volgens Ousman wilden de agenten alleen maar wat fish-money. Er was veel verkeer op de weg dus alle kans dat er wat mankeerde aan het auto's die aangehouden werden. Lots of chances on fish-money dus!!
Rond kwart voor 2 arriveerden wij bij de poort van de school in Naneto Seyoni. Deze was nog op slot, er waren geen lessen vanwege de laatste dagen van de Ramadan. De health post staat op hetzelfde terrein. Ondertussen kwam de caretaker al aanlopen met de sleutels. Dembo verontschuldigde zich en zei dat hij wat later kwam omdat het praying-time was. Maar rond kwart over twee was hij er ook samen met de vertegenwoordiger van het dorpscomité. Ik wilde het dorp erbij betrekken want dat is erg belangrijk hier. De health post heeft een onafhankelijke positie in het dorp maar het dorpscomité informeren en kennis laten maken met de nieuwe verpleger is erg belangrijk. Het dorpscomité zal niet snel afkeurend staan tegenover een nieuwe medewerker, het is vooral een manier om respect te tonen naar het dorpshoofd, het dorpscomité én naar de bevolking van het dorp. De verpleger moest ook uit Brikama komen en stond vaster dan wij in het verkeer. Rond kwart voor 3 arriveerde hij in de health post van Naneto Seyoni. We hadden een goed gesprek met elkaar en de vertegenwoordiger van het dorpscomité was blij met hem. Ook bij het dorpscomité bestond de angst dat de post moest sluiten omdat er geen gekwalificeerde verpleger aanwezig was. Samen hebben we nog een bezoek gebracht aan de Alkalo van Naneto Seyoni en de beoogde nieuwe verpleegkundige aan hem voorgesteld. De Alkalo uitte zijn zorg over de health post en was zeer verheugd met de nieuwe verpleegkundige. Dembo, de verpleegkundige (Peter Mendy) en ik liepen terug naar de health post voor de contractuele afhandeling. We hebben in een contract vastgelegd wat de wederzijdse verplichting zijn (van de verpleger én natuurlijk ook van de stichting). We waren het overal over eens behalve over het salaris, dat was te laag. Ik sprak af met Peter dat ik zou overleggen met de sponsor (de Utrecht groep, Lida van de Maat en René de Graaf; zij steunen de health post financieel én met medisch/logistiek advies) en dat we later in de week de onderhandelingen weer oppakken. Peter snapt dit volledig en zei nogmaals dat hij erg graag aan de slag wilde op onze health post. Hij is naast verpleegkundige ook verloskundige en is pas geslaagd als radiologisch laborant. Hij had al veel mooie ideeën om de health post qua functioneren en uit te breiden. Met een goed gevoel reden Ousman en ik weer terug richting Kololi.
Ik had verwacht dat de terugweg door Brikama wel wat sneller zou verlopen. Het was al rond 6 uur dus de meeste mensen hebben dan de Koriteh shoppings toch wel in huis. Niets was minder waar. We moesten ons wederom een kilometer lang storten in een kolkende verkeersmassa. Het verschil met de heenweg was dat er nog meer mensen op straat liepen, op de meest onmogelijke plaatsen. Ze kropen nog net niet onder de taxi door tijdens het oversteken. De temperatuur was behoorlijk hoog en hierdoor raakten een aantal auto's en ook chauffeurs oververhit. Het geduld raakte bij een aantal van hen op, Ousman bleef echter geduldig en netjes rijden. Een collega-taxichauffeur had wat minder geduld en fatsoen en sneed de taxi van Ousman af om voor hem te gaan rijden. Tijdens het afsnijden hoorden we een klap tegen de taxi van Ousman en vloog er iets zwarts langs de voorruit van zijn taxi. Ok that is his mirror zei Ousman. Door het afsnijden was de spiegel van collega-taxichauffeur al eerder voor de taxi van Ousman dan collega-taxichauffeur zelf. We hebben nog wel geprobeerd de 'vriendelijke' man te volgen maar in de hectiek van het verkeer verdween de man uit het zicht. Eenmaal Brikama gepasseerd ging het vlot. Rond 7 uur was ik weer thuis en na een douche en een kleine siësta ging ik op pad naar de Senegambia Strip voor een diner bij mijn stam-restaurant Yasmina. Ik had die avond een afspraak met Truus uit Friesland. Truus is een kennis van mijn Gambian bro Yaya en zo heb ik haar leren kennen. Wanneer we tegelijk in Gambia zijn, gaan we altijd gezellig uit eten. Truus was er ook toen ik in maart met mijn tantes en Isa in Gambia was. We hebben met z'n allen gegeten bij Evolution Bar, samen met Truus. Truus vertrok de volgende dag, na lange tijd in Gambia, weer terug naar Nederland. Was een leuke avond en nu naar bed. Mijn eerste avond en nacht in Gambia werden ondersteund door zeer luid gezang door de imam van de moskee aan de overkant van de weg. De 2e avond dacht ik dat de imam uitgezongen was en dat was ook zo voor wat betreft de avond. Die nacht werd vanaf 01.00 uur elk uur het enthousiasme van de imam weer aangewakkerd en zong hij zo'n 10 minuten. Dit hield hij vol tot en met 05.00 uur en toen was het stil tot aan het ochtendgebed. Dit gedurende de zaterdag-, zondag- én maandagnacht. Vanaf dinsdag (Koriteh) waren de nachtelijke gebeden en gezangen verleden tijd.
Dinsdag werd het einde van de Ramadan gevierd, Koriteh (Suikerfeest). In de ochtend rond 10.00 uur gaan de mensen naar de moskee om te bidden. Daarna wordt er een uitgebreide lunch bereidt die rond 14.00 uur klaar staat. In de middag en begin van de avond nog een paar keer naar de moskee. In de avond gaat men bij elkaar op bezoek. Gedurende de Ramadan gaat men haast niet uit dus men heeft familie, vrienden en kennissen niet veel gezien in de vastenperiode. Vanaf mijn balkon kon ik mooi zien hoe Koriteh gevierd werd in de compound. Iedereen is gekleed in mooie, kleurrijke en nieuwe gewaden. Kinderen dansen en zingen, vrouwen koken de lunch en er is veel muziek. Het is weer druk op straat. Gedurende de Ramadan is het niet druk op straat. Veel mensen blijven binnen omdat het overdag warm is. Grote hitte en een lege maag vanwege het vasten gaan niet zo goed samen, er mag zelfs geen water dronken worden (ouderen, kinderen en zwangere vrouwen uitgezonderd). Met Koriteh is dit alles achter de rug en begint het gewone leven weer. Drukker op straat en in de Senegambia Strip zijn de clubs ook weer open. Mijn stam-restaurant Yasmina zit op Koriteh dicht zodat het personeel het einde van de Ramadan thuis kan vieren. Er zijn nog genoeg andere restaurants open, no problem! Die middag werd ik door de eigenaar van de compound waar ik woon, uitgenodigd voor de Koriteh lunch. Amie had een heerlijke Benachin met kip klaargemaakt. De rijst was op smaak gebracht met kerrie. De schotel was verder rijkelijk gegarneerd met wortel, uit, pepers, zilveruitjes, gekookte ei, cassave en nog veel meer lekkere dingen. Ik ga haar vragen wat er verder nog in deze dish zat want ik wil dit thuis ook gaan maken (wordt vervolgd op www.kuiranto.nl). Die avond nog wel wezen eten op de Senegambia Strip maar een grote honger had ik niet meer. In plaats van naar Yasmina ben ik naar buurman Alex geweest. Het was niet slecht maat mijn voorkeur gaat toch uit naar Yasmina.
De onderhandelingen met Peter, de verpleegkundige gaan verder. Ik bleef met een verschil zitten tussen wat ik kon bieden en wat Peter vroeg. Ik was er ondertussen al wel achter dat hij niet overvroeg én dat er weinig voldoende gekwalificeerde verplegers beschikbaar zijn. Vorig jaar had ik iemand gevonden via Dembo die wel wilde komen voor het geboden salaris. Hij is welgeteld 3 dagen geweest totdat ik vroeg om kopieën van zijn diploma's. Hij kwam ineens niet meer opdagen en zonder bericht van afmelding. Toen ik hem belde zei hij dat hij toch voor een andere health post gekozen had (niet de juiste diploma's). Daarna kwam er een dame uit de buurt die ook als nurse werkte. Zij kon wel papieren laten zien maar bij nadere controle bleek dat deze ook onvoldoende waren. Daarnaast had zij te weinig capaciteiten en overwicht om de health post goed te leiden. Dus eens goed nagedacht en een aantal opties uitgewerkt:
1. Samen met Dembo op zoek gaan naar een verpleegkundige die wel binnen het budget past.
2. Dembo de supervisie geven over de health post en de huidige verpleegster bijscholen.
3. Peter Mendy aanstellen en aanvullend budget inzetten om het verschil in salaris te overbruggen
Uiteindelijk is het de 3e optie geworden. Een andere verpleegkundige zal waarschijnlijk hetzelfde salaris vragen dan Peter. Bijscholen van de huidige verpleegster is geen reële optie, het kost veel geld en zij heeft niet de ambitie om door te studeren. De health post wordt financieel ondersteund door Lida en René van de Utrecht Groep. Zij hebben begin vorig jaar de health post opgeknapt en zamelen (financiële) middelen in voor de health post. Hieruit kan een deel van het salaris van Peter betaald worden. Het andere deel van zijn salaris gaan wij betalen uit de bijdrage van de Geloofsgemeenschap H. Martinus uit Etten (Gld), Parochie Maria Laetitia. Sinds vorig jaar ontvangen wij van hen een bijdrage vanuit de jaarlijkse vastenactie. Door (een deel van) hun bijdrage in te zetten voor de salariskosten van de verpleger, kunnen wij op een verantwoorde en legale wijze onze health post open houden. Zonder verpleger gaat de deur (waarschijnlijk) permanent op slot en ontbreekt elke medische zorg. Hartelijk dank aan de Utrecht Groep én de Geloofsgemeenschap H. Martinus uit Etten (Gld), Parochie Maria Laetitia voor de financiële ondersteuning van onze verpleegkundige. Onze health post zorgt niet alleen voor ons eigen dorp maar ook voor de omliggende dorpen. Daarnaast verleent de health post medische zorg aan de patiënten van het Huis van Marabout in Busura. Komende maandag vind er een laatste gesprek plaats met Peter en Dembo en zal het contract getekend worden. Peter Mendy zal op 1 juli 2019 starten met zijn werkzaamheden op onze health post in Naneto Seyoni.
Naast het zoeken naar een verpleegkundige had ik natuurlijk nog een opdracht; de nieuwbouw voor het Huis van Marabout. Een grote, dure klus maar o zo noodzakelijk. De huidige woonruimtes zijn grotendeels al ingestort en een ander deel steunt op de resten van het ingestorte deel. We kunnen nu maximaal 8 bewoners huisvesten terwijl we in het verleden al eens 20 tot 25 bewoners gehad hebben. Er zijn nog steeds veel patiënten maar de meesten lopen rond in de omgeving of worden weggestopt in een compound zonder verzorging. In november 2018 heb ik samen met Maarten van Stichting Bouwen al ter plekke bekeken waar gebouwd kan worden in de compound en hoe groot het moet gaan worden. April/Mei is Stichting Bouwen aan het rekenen en tekenen gegaan en gisteren (7 juni) heb ik de plannen, samen met Maarten en Paula van Stichting Bouwen, bij mij thuis in Kololi doorgenomen. Hier en daar wat dingen aangepast, wensen verduidelijkt en besproken wat verder nog handig is. Naar aanleiding van dit gesprek wordt de kostenberekening nog aangepast en kan ik na volgende week acties op gaan starten om (veel) geld in te zamelen voor de nieuwbouw. Het wordt een gebouw waar maximaal 16 bewoners opgevangen kunnen worden. Elke bewoner heeft zijn/haar eigen kamer met een vast bed. De ruimtes worden betegeld zodat deze goed schoongemaakt kunnen worden. De ruimtes zijn afsluitbaar, bewoners hoeven niet meer aan de ketting i.v.m. dreigend gevaar van weglopen. De ruimtes zijn goed geventileerd. Centraal in het gebouw komt een multifunctionele ruimte welke tevens als behandelkamer gebruikt kan worden. Ook is een ruimte gereserveerd voor het naaiatelier. Dit atelier is alleen van buiten te betreden en heeft geen toegang vanuit de bewonersgedeelten. Mooie en zeer noodzakelijke plannen, zonder deze nieuwbouw kunnen wij de bewoners geen goede zorg bieden en vallen zij weer terug in een onleefbare situatie. Komende week ga ik met de tekening van het gebouw naar een aantal instanties, waaronder de Alkalo en de Marabout, om te laten zien wat wij van plan zijn en hiervoor draagvlak te krijgen zodat het gebouw straks optimaal benut kan worden.
Volgende week donderdag breng ik nog een extra bezoek aan de school van www.buganala.nu in Naneto Seyoni. De werkzaamheden aan de school door Stichting Bouwen zijn bijna afgerond. Ze zijn nu bezig met het vernieuwen van toegangspoort, donderdag wordt de poort er in gehangen en dan zijn de bouwwerkzaamheden afgerond. Het inhangen van de poort zal gebeuren door Maarten van Stichting Bouwen én een aantal leerlingen van het Graafschap College uit Doetinchem, opleiding Middenkaderfunctionaris Bouwkunde (BuildTeam4TheGambia). Maandag naar Darsilami om de aanstelling onze nieuwe verpleger, Peter Mendy, definitief te maken en dinsdag/woensdag met de bouwplannen in de hand naar de diverse instanties.
Vandaag (zaterdag 8 juni) een dagje thuiswerken. Het contract voor Peter moet nog opgesteld worden, verslagen maken en wat financiële berekeningen uitwerken. Aan het eind van de middag een lekkere strandwandeling en vanavond eet ik gewoon thuis en niet op de Senegambia Strip. Afgelopen donderdag had ik aan het eind de middag Gambiaanse kennissen op bezoek en ik heb voor hen gekookt: Gambian Bolognese. (Voor het verhaal en de foto's, zie mijn kookwebsite: https://www.kuiranto.nl/l/kuiranto-on-tour-gambian-bolognese/). Zondag een dagje vrij, ik denk dat ik naar het mooie strand van Cape Point ga. Een paar uurtjes wandelen langs het rustige strand daar en aansluitend een lunch bij Calypso Bar and Restaurant. Leuke zitjes met rieten dak in de tuin van het restaurant met zicht op de oceaan. Doet me denken aan het nummer Easy van de Commodores (Ooh that's why I'm easy, I'm easy like Sunday morning) . . . .
Op pad naar de medische post in Darsilami. Dat is de thuisbasis van Dembo, hij ondersteunt ons met advies en heeft voor een aantal kandidaat-verpleegkundigen gezorgd deze week. Uiteindelijk is het Mr. Petero Mendy uit Brikama geworden. Vandaag wordt het contract getekend. Ik had in Nederland al een conceptcontract opgesteld en geprint maar deze bleek niet goed te zijn. No problem, tijd genoeg om het aan te passen en onderweg naar Darsilami print ik het wel weer opnieuw uit. Er zijn een aantal print-shops onderweg, in de buurt van turntable Brusubi zal ik er vast wel één vinden. Mooi op tijd kwam Muhammed met zijn 4wheel aanrijden. Even later zaten we al op de Bertil Harding highway, de weg van Senegambia naar turntable Brusubi. Hier even gestopt bij een printshop maar de printers deden het vandaag niet, no printing today! Dan maar verder naar Busumbala om Yusupha op te halen. We rijden daarna door Brikama heen, we maken daar wel een stop om te printen. Al vrij snel vonden we een printshop. In de shop stonden twee grote printers, twee tafels met een computer erop én twee stoelen. De rest van het vloeroppervlak werd ingenomen door een drietal wachtende klanten waarvan ik er één was. Klein maar fijn deze printshop want deze printers deden het wél. De contracten geprint en ook een aantal schetsen van de nieuwbouw voor het mental home. Ik wil de schetsen alvast aan de Alkalo laten zien zodat hij weet wat onze plannen zijn. Toen we de printshop uitliepen kochten we nog een zak rijst voor de Alkalo en nu op pad naar Darsilami. We arriveerden mooi op tijd op de healthpost in Darsilami. Dembo zat al op ons te wachten op het buitenterrein onder een boom. Het buitenterrein van deze grote healthpost is prachtig aangelegd. De gebouwen staan in een L-vorm. Voor de gebouwen is een groot gedeelte verhard zodat de auto's en ambulances makkelijk bij de gebouwen kunnen komen. Het overig deel van het terrein is ingericht als een park met gras en bomen. Het is een kleine oase is een verder dorre en droge omgeving. Het park wordt goed onderhouden en het terrein is schoon. De mooiste vogels bewonen de prachtige bomen op dit terrein. Petero was er nog niet maar we zaten op een bankje in het park, heerlijk in de schaduw van de bomen. Even later kwam arriveerde Petero. Het contract werd ondertekend en per 1 juli zal hij beginnen op onze healthpost in Naneto Seyoni. Doordat de post nu erkend is én een gekwalificeerde verpleegkundige heeft krijgt de healthpost medicijnen voor malaria via de overheid verstrekt. Misschien nog meer medicijnen, Dembo en Petero gaan dit komende tijd overleggen met het regionale kantoor in Brikama. Dit zou erg fijn zijn want medicijnen zijn hier erg duur, via de overheid is het gratis.
Via Darsilami zijn we naar Busura gereden. Eerst naar de Alkalo. De Alkalo is aan het werk in Banjul, we spreken dan altijd met zijn 1e vrouw. We hebben haar verteld van onze bouwplannen. Ze belde de Alkalo en ik heb kort met hem gesproken. De volgende keer maak ik een persoonlijke afspraak met hem en zal onze plannen wat meer verduidelijken. Ik heb een schets van de plannen achter gelaten. Het eerste informerende gesprek heeft plaatsgevonden en er zullen er nog vele volgen. Dat is geen probleem want de start van de feitelijke bouw zal nog even duren. We moeten eerst in Nederland de nodige sponsorgelden ophalen voordat we kunnen beginnen. Ik heb deze week al met een aantal mensen gesproken en ik wil de volgende keer naar een aantal instanties om de bouw enigszins te formaliseren. Het is zo wanneer je hier bouwt op de grond van een ander, de ander na oplevering van de bouw eigenaar van het gebouw is. Het is te regelen dat de stichting eigenaar van de grond wordt en dat op deze manier het gebouw ook gebruikt wordt waarvoor het gebouwd is. En dat een ander ons gebouw niet kan claimen. Ik heb via Stichting Bouwen een emailadres gekregen van een Nederlandse stichting die de grond onder hun gebouw in eigendom heeft gekregen. Volgende week neem ik met hen contact op. Binnen Stichting Buganala hebben we een ervaringsdeskundige, ik ga met hem dit ook bespreken. De mannen laadden de zak rijst uit en gaven deze aan de vrouw van de Alkalo. Ik schreef mijn naam in het gastenboek en daarna reden we naar het Huis van Marabout.
Ousman, de Marabout, was niet aanwezig maar we werden ontvangen door zijn broer. Ook aan hem legde ik onze bouwplannen uit. Wat foto's gemaakt van de slechte hutten en de plaats waar het nieuwe gebouw komt te staan. Ik heb materiaal nodig om te laten zien bij de sponsoracties die ik wil gaan voeren. Ik had wel wat foto's maar ik wil recente beelden laten zien. Ook nog even door de groentetuin gelopen. Deze was slechts in beperkte mate ingeplant want de pomp werkte niet goed. Ze wilden graag een pumping-machine, een pomp op zonnepanelen. Dit is een behoorlijke investering en past niet binnen ons budget. Daarnaast heeft de nieuwbouw een hogere prioriteit, en gaat ook veel geld kosten. Ik heb de pomp geprobeerd en deze liep inderdaad zwaar en kwam te weinig water uit. Ik heb toegezegd dat ik deze week naar de installateur van de pomp, SWEGAM in Kanifing, ga voor een onderhoudsafspraak. Daarna doet de pomp het weer goed. De volgende dag meteen naar SWEGAM geweest. Ik heb daar uitgelegd wat het probleem met de pomp is. De onderhoudsmonteur is deze week in de buurt van Busura. Hij bekijkt wat er aan de hand is met de pomp. Is het een kleinigheid dat wordt dat meteen verholpen, is het omvangrijker dan word ik (of Yusupha wanneer ik al weer weg ben) gebeld voor een prijsopgave met toelichting. De reparatie wordt dan ingepland.
Terug naar mijn compound in Kololi Johanes. Het werd al wat drukker op de weg, het was na 17.00 uur. De meeste mensen werken hier van 08.00 tot 16.00 uur. Tussen 07.00 en 08.00 uur én tussen 16.00 en 18.00 uur is het erg druk op de weg en daar zat ik nu midden in. Ik was toch op weg naar huis en had geen haast. Het was een bont spektakel van allerlei voertuigen op de weg. Op een aantal cruciale punten werd het verkeer geregeld door verkeerslichten (kruispunt Serekunda/Sukuta - Jambangjelly) of door agenten bij het grote kruispunt in Old Yundum en turntable Brusubi. Ik had mooi de tijd om eens goed rond te kijken. Op een gegeven moment zag ik uit een zijstraat een off-the-road motor komen. Dat is daar niets bijzonders, maar de berijder was dat wel. Het was een jongetje van nog geen 13 jaar. Hij kon amper met zijn voeten aan de grond komen. Hij had teenslippers aan zijn voeten en droeg geen helm. Elke keer wanneer hij gas gaf, stuiterde de motor bijna onder hem uit. Geen controle, hij had zelf te weinig pk's voor zoveel geweld aan cc's onder hem. Levensgevaarlijk en de politie stond op dat kruispunt het verkeer te regelen, het mocht schijnbaar. Nog wat boodschappen gedaan bij Alvihag, een grote supermarkt in Brusubi. Het was rond 18.00 uur toen ik thuis kwam. Een verfrissende douche en daarna meteen naar Senegambia for dinner. Het smaakte goed en ook de single Bacaradi Coke with Ice ging er goed in. Bij terugkomst heb ik het niet laat gemaakt. Het was een lange dag in een behoorlijke hitte dus dat had zijn uitwerking wel. Het was afgelopen dagen vrij rustig gebleven bij mijn buurman aan de overkant (imam moskee). Maar op één of andere manier vond hij het nodig om rond 23.30 uur weer wat van zich te laten horen. Ik zat net in mijn eerste slaap en schrok wakker. Ik kreeg echter steun van een hogere macht want na de eerste tonen van de imam viel de stroom uit. Het geluid uit de luidsprekers verstomde subiet, de imam heeft die avond/nacht geen poging meer gedaan hoewel de stroom al snel weer terug was.
Donderdag werden de nieuwe hekken ingehangen bij de school in Naneto Seyoni (www.buganala.nu). Maarten van Stichting Bouwen wordt hierbij ondersteund door 4 studenten van het Graafschap College uit Doetinchem, opleiding Middenkaderfunctionaris Bouwkunde (BuildTeam4TheGambia). Zij worden begeleid door één van hun docenten. Toen we ter plaatse aan kwamen waren ze druk bezig met het afhangen van de kleine poort. In de brandende zon waren de studenten druk aan het slijpen, boren en meten onder toeziend oog van Maarten én Bart, docent Bouwkunde van het Graafschap College. Het was erg warm op het hete zand van het schoolplein en dat was goed merkbaar. Af en toe zat één van hen onder de grote boom die midden op het schoolplein staat. Even bijkomen in de schaduw. De eerste poort hing al vlot en voor het eind van de dag zullen ook de grote poorten hangen. Ik was die dag weer op stap met Muhammed. Tijdens de rit terug vroeg hij of het goed was dat zijn uncle met ons mee zou rijden van Yundum naar mijn huis. Daarna wilden zij naar Serekunda gaan om tegels te gaan kopen. Hij moest broken tiles (kapotte tegels) hebben om in de woonkamer te leggen. Gebroken tegels worden hier vaak in het cement als een soort van mozaïek op de vloer gelegd, meestal buiten. Maar uncle wilde dit in de woonkamer, no problem. Muhammed dropte mij voor de gate van mijn house in Kololi Johanes en reed vervolgens door met zijn oom (ook Muhammed) naar Serekunda voor een tegeljacht. Even douchen en op tijd naar Senegambia voor mijn laatste dinner bij Yasmina. Vrijdag rond 20.45 uur (22.45 uur NL-tijd) vlieg ik terug naar Nederland. We vliegen terug over Kaap Verdië en dat betekent circa 2 uur extra reistijd. Zaterdagmorgen om 07.45 uur NL-tijd staat de aankomst gepland op Schiphol.
Vandaag, vrijdag een rustig dagje. Verslagen schrijven, financiën
bijwerken en koffer inpakken. Ik ga straks nog even naar Senegambia om wat
inkopen te doen voor in het vliegtuig. Souvenirtjes heb ik woensdag al
gescoord. Ik heb afgelopen 2 weken veel kunnen doen. De verpleger begint op 1
juli in de healthpost in Naneto Seyoni en ik heb veel (voorbereidende)
gesprekken kunnen voeren betreffende de nieuwbouw in het Huis van Marabout in
Busura. Tussendoor heb ik onze website in een nieuw jasje gestoken, de vorige
provider voldeed niet meer aan de wensen. De website moet hier en daar nog wat
bijgewerkt worden maar het gros staat er op. De website is nog steeds te
bereiken via www.huisvanmarabout-gambia.nl
(en nu ook via www.huisvanmarabout-gambia.com).
Morgenvroeg om 08.00 uur ben ik in Nederland en voor 12.00 uur ben ik weer
thuis in Oosseld.